Tuesday, February 2, 2021

Centum Verba 28: Feles, Vulpes, et Lupus

You can find more Latin stories at Centum.LauraGibbs.net,
and more Tiny Tales at 100Words.LauraGibbs.net.


Feles et vulpes confabulantes ambulant. 
De vita, de moribus multa differunt; 
quid pium, quid impium; 
quid turpe, quid honestum...  
subtilius Socrate ipso disputant. 
Interim lupum observant ovem miseram edentem.
Feles clamat, 
"O scelus atrox! O nefas dirum!"
Et vulpes quoque clamat,
"O raptorem nefarium! O lupum scelestum!"
Sic philosophantes, feles et vulpes villae propinquant. 
In agro proximo gallinam cum pullis observant.
Vulpes, philosophiam omnem obliviscens, gallinam capit.
Feles, vulpis facinus imitans, pullum pinguem rapit. 
Philosophi in locum commodum secedunt
et famem explent.
Fabula docet:
Multi homines honesti scelestos damnant,
sed, si occasio eis data est,
quodlibet scelus et honesti faciunt.




Dictionary help:

agro —  ambulant —  atrox —  capit —  clamat —  commodum —  confabulantes —  cum —  damnant —  data —  de —  differunt —  dirum —  disputant —  docet —  edens —  eis —  est —  et —  explent —  fabula —  facinus —  faciunt —  famem —  feles —  gallinam —  homines —  honesti —  honestum —  imitans —  impium —  in —  interim —  ipso —  locum —  lupum —  miseram —  moribus —  multa —  multi —  nefarium —  nefas —  o —  obliviscens —  observant —  occasio —  omnem —  ovem —  philosophantes —  philosophi —  philosophiam —  pinguem —  pium —  propinquant —  proximo —  pullis —  pullum —  quid —  quodlibet —  quoque —  rapit —  raptorem —  scelestos —  scelestum —  scelus —  secedunt —  sed —  si —  sic —  Socrate —  subtilius —  turpe —  villae —  vita —  vulpes —  vulpis

Here is the version of the fable in Mille Fabulae et Una:

Mille Fabulae et Una: 392. Feles, Vulpes, et Lupus. 
Feles et vulpes una confabulantes viam carpebant. De vita, de moribus multa differebant; quid pium, quid impium; quid turpe, quid honestum foret, subtilius Socrate ipso disputabant. Lupum interim videre, cum bidentem miseram discerperet ederetque. Hic vulpes prior exclamat, “O scelus atrox!” et feles, “O raptorem hunc nefarium!” Dum his et aliis huiusmodi sententiis invicem philosophantur, villae propinquant. Forte in agrum proximum gallina cum tenello pullorum grege egressa fuerat. Vulpes, ubi hanc adspicit, philosophiam omnem prorsus obliviscitur et, furtim progressa, matrem insciam occupat. Quod facinus feles avida nihilo segnius imitata, pullum de grege electum rapit. Ambaeque secedentes in locum commodum, famem, quam philosophando accenderant, explent. Multi scelestos exsecrantur qui, simul occasio data est, quodlibet scelus faciunt.

And here is an English version of the fable. This is not a translation; it's another version of the same story in 100 English words.

100-Words: Cat and Fox, Philosophers
The cat and the fox were traveling together, sharing philosophical thoughts about beauty, truth, the nature of existence, good and evil, and so on.
Along the way they saw a wolf eating a sheep.
"How immoral!" said the cat.
"I concur!" said the fox. "It's most unethical!"
Then they passed a barnyard where they saw a hen and her chicks. The fox seized the hen and devoured her, while the cat devoured the chicks.
Having satisfied their hunger, they continued on their journey, philosophizing as before.
Many who condemn criminal behavior will behave like criminals themselves, given the right opportunity.