Wednesday, February 10, 2021

32: Rusticus et Asellus Aratrum Portans

You can find more Latin stories at Centum.LauraGibbs.net,
and more Tiny Tales at 100Words.LauraGibbs.net.


Rusticus in agro laborat, arans.
Labore fatigatus est, 
et boves quoque fessi sunt.
Rusticus aratrum tollit,
boves liberans.
Bobus dicit,
"Domum ite!"
Boves liberati ad domum festinant.
Tunc rusticus aratrum super asellum alligat, dicens,
"Domum eamus, aselle bone!"
Deinde rusticus asellum ascendit.
Asellus domum ire vult,
sed onere gravatus est,
et rusticum et aratrum portans.
Sub pondere deficiens, asellus gemit.
Rusticus dicit,
"Aselle bone, nimio onere gravatus es,
et ire non potes.
Ego te adiuvo!"
Tum rusticus descendit,
et aratrum tollit, super humerum ponens.
Rursus asellum ascendit, et dicit,
"Nunc recte ambulare potes!
Non enim tu aratrum fers,
sed ego!"


Dictionary help:

ad —  adiuvo —  agro —  alligat —  ambulare —  arans —  aratrum —  ascendit —  aselle—  asellum —  asellus —  bobus —  bone—  bonus —  boves —  deficiens —  deinde —  descendit —  dicens —  dicit —  domum —  eamus —  ego —  enim —  es —  est —  et —  fatigatus —  fers —  fessi —  festinant —  gemit —  gravatus —  humerum —  in —  ire —  ite —  laborat —  labore —  liberans —  liberati —  nimio —  non —  nunc —  onere —  pondere —  ponens —  portans —  potes —  quoque —  recte —  rursus —  rusticum —  rusticus —  sed —  sub —  sunt —  super —  te —  tollit —  tu —  tum —  tunc —  vult

Here is the version of the fable in Mille Fabulae et Una:

Mille Fabulae et Una: 826. Rusticus Aratrum Portans. 
Rusticus, admodum incultus, cum usque ad meridiem arasset, fessis bobus, et ipse labore fatigatus, rediturus in oppidum, aratrum super asellum alligat, deinde asellum, praemissis bobus, ascendit. Qui cum nimio onere gravatus sub pondere deficeret, sentit tandem rusticus asellum ire non posse. Tum descendens atque aratrum super humerum ponens, rursus asellum ascendit, inquiens, “Nunc recte ambulare potes; non enim tu, sed ego aratrum fero.”

And here is an English version of the fable. This is not a translation; it's another version of the same story in 100 English words.

100-Words: The Fool Carries the Plow
There was a peasant who had been plowing all day. By day's end both the peasant and his donkey were exhausted.
The peasant was a good-hearted fellow, so when he saw how tired his donkey was, he took pity on the poor beast. "I need you to carry me home, dear donkey," said the peasant, "but I don't want you to have to carry the plow too."
So, the good-hearted fool picked up the heavy plow, put it on his shoulders, and then mounted the donkey.
"I'll carry the plow," he said to the donkey, "and you can carry me."